2018 – 128 jaar Javaanse immigratie

128 jaar Javaanse immigratie werd benut om door te gaan met de consultaties die tot doel hebben om de Javaans-Surinaamse gemeenschappen in Nederland te informeren over het ‘UNESCO Verdrag ter bescherming van immaterieel erfgoed’ en met hen van gedachten te wisselen over de kansen en mogelijkheden die de implementatie van het verdrag biedt voor behoud van het Surinaams-Javaans cultureel erfgoed. Een belangrijk gesprekspunt was de vraag, of en zo ja, welk element van het Surinaams-Javaans cultureel erfgoed het meest in aanmerking komt voor bescherming.

Hiermee gaf STICHJI gevolg aan de aanbeveling die naar voren kwam tijdens de allereerste consultatie bij de herdenking en viering 127 jaar Javaanse immigratie op 21 oktober 2017. Toen werd de aanbeveling opgetekend dat meerdere bijeenkomsten nodig zijn voor een bredere betrokkenheid en draagvlak vanuit de gemeenschap.

Drie bijeenkomsten werden gerealiseerd, respectievelijk in Hoogezand op 22 juli, in Amsterdam op 19 augustus en in Rotterdam op 9 december 2018. In Hoogezand werd samengewerkt met Rumah Bersama Hoogezand. De bijeenkomst die bedoeld was voor de organisaties in het noorden werd gehouden in de ontmoetingsruimte van de woongemeenschap ‘Langkoeas’.

De bijeenkomst in Amsterdam was een samenwerking met Welzijnsvereniging Bangsa Jawa Suriname in Amsterdam. De goed bezochte bijeenkomst werd feestelijk afgesloten met een optreden van de terbangangroep van Bangsa Jawa.

Bij beide bijeenkomsten kwam in de dialoog met het aanwezige publiek naar voren dat de Surinaams-Javaanse gamelan het meest in aanmerking komt om beschermd te worden. Men was het erover eens dat acties nodig zijn om te voorkomen dat de gamelan verloren gaat. Verlies van de gamelan heeft verreikende consequenties. Als de gamelan verloren gaat, blijft niets over van de uitvoerende kunsten die met begeleiding van gamelanmuziek worden uitgevoerd. Bovendien betekent het ook het verlies van het traditioneel muzikaal erfgoed van de Javanen in Suriname. Het voorstel om de gamelan als eerste voor te dragen voor bijschrijving op de inventaris immaterieel erfgoed in Nederland vond algemene instemming.

Met deze uitkomst, organiseerde STICHJI op 9 december 2018 een consultatie met de acht gamelangroepen. De consultatie werd gefaciliteerd door stichting BARR. Met de gamelangroepen werd van gedachten gewisseld over de noodzaak tot behoud van de gamelan. Ook werden de gamelangroepen geïnformeerd over de mogelijkheden én de verantwoordelijkheden bij een voordracht voor de Nederlandse inventaris. De gamelangroepen reageerden positief en gaven blijk achter de voornemens te staan om aan het behoud van de gamelan te werken. Zij bekrachtigden hun goedkeuring met hun instemming om een netwerk te vormen. Het Netwerk wordt de drager van het initiatief met STICHJI als penvoerder en coördinator.